انواع شاخص
تقسیم بندی شاخص‌ها: شاخصهای کمی در برابر شاخصهای کیفی
این درس و چند درس آتی به تعریف و طبقه بندی شاخص‌ها اختصاص یافته است.
اما قبل از اینکه بخواهیم وارد بحث طبقه‌بندی شاخص‌ها شویم، لازم است بر یک نکته‌ی مهم تأکید کنیم:
اگر چه کلیات بحث‌ِ شاخص‌ها و کنترل به کمک شاخص‌ها، انواع شاخص همیشه و همه جا یکسان است، اما نام‌گذاری‌ها و طبقه‌بندی‌ها عموماً قراردادی هستند و از منبعی به منبع دیگر تغییر می‌کنند.
این تفاوت‌ها در حدی است که گاهی، حتی در تعریف و طبقه بندی شاخص‌ها در میان نهادهای بزرگ بین‌المللی (مانند سازمان ملل و صندوق بین المللی پول و نهادهای مشابه) هم تفاوت‌ها انواع شاخص و اختلاف‌نظر‌هایی مشاهده میشود.
ما در متمم می‌کوشیم طبقه‌بندی‌هایی را مد نظر قرار دهیم که به سایر درس‌های ما (خصوصاً درس‌های مدیریتی دوره MBA متمم) کمک کنند و به زبان مشترکی برای بحث و گفتگو میان دوستان متممی تبدیل شوند.
تفاوت مفهوم کمّی و کیفی در شاخص‌ها با سایر بحث‌های مدیریتی
دو اصطلاح کمّی (Quantitative) و کیفی (Qualitative) در فضای مدیریت و علوم انسانی، بسیار رایج هستند.
با این حال، گاهی معنا و مفهوم آنها در فضاهای مختلف، متفاوت است.
فرض کنید در جلسه‌ی مدیران یک شرکت، چنین بحثی مطرح میشود:
خوشبختانه ما بهبود خوبی در حوزه‌ی تأمین رضایت نیروی انسانی داشته‌ایم.
مشتریان هم بیش از گذشته از ما راضی بودند. تنها مشکل جدی فعلی، نقدینگی سازمان است که باید آن هم به نحو مقتضی مدیریت شود. در غیر این صورت روند بهبود فعلی، پایدار نخواهد بود.
معمولاً در توصیف چنین سخنرانی‌ها و موضع‌گیری‌هایی می‌گویند که: «سخنرانی و ادعاهای مطرح انواع شاخص انواع شاخص شده در آن، بسیار کیفی بود و هیچ نوع عدد و رقم و شواهد عینی مشخص ارائه نشد.»
به عبارت دیگر در ادبیات عمومی مدیریت، کیفی بودن به نوعی به معنای غیرعددی بودن به کار می‌رود.
در حالی که ما در بحث شاخص‌ها، همواره همه چیز را به صورت عددی بررسی می‌کنیم و اصلاً اگر پارامتری به صورت عددی قابل سنجش نباشد، نمی‌توانیم آن را به عنوان شاخص کنترل سیستم در نظر بگیریم.
بنابراین، شاخصهای کمی و شاخصهای کیفی هر دو شاخصهای عددی هستند و تفاوت آنها از جنس دیگری است.
تعریف شاخص های کمی (Quantitative Indicators)
دسترسی کامل به مجموعه درس‌های سیستم های کنترل مدیریت و شاخصهای مدیریتی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
انواع شاخص های بورس و تحلیل آن ها
امروز در این مطلب از پارسیان بورس قصد داریم انواع شاخص های بورس و تحلیل آن ها را بررسی کنیم. برای انجام سرمایه‌گذاری موفق در بازار بورس نیازمند اطلاعات متعدد و مختلفی هستیم تا بتوانیم با بررسی و تحلیل آن داده‌ها به یک نتیجه‌گیری معقول و منطقی دست پیدا کنیم. یکی از داده‌های مهم موجود در بازار که هر روزه در اثر معاملات بازار تغییر می‌کند شاخص بورس نام دارد که به مرور زمان و در نتیجه نیازهای موجود انواع مختلفی از آن تعریف شده است و در نتیجه هر کدام کارایی خاص خود را دارد. نوسانات شاخص‌ها نیز برای سرمایه‌گذاران بسیار حائز اهمیت است. شاخصهای بورس، انواع مختلفی دارند که هر کدام، وضعیت بورس را از جنبه خاصی نشان می‌دهد، بنابراین سرمایه‌گذاران در تحلیل شاخصهای بورس باید به کارکرد هر شاخص توجه کافی داشته باشند.
شاخص کل
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته میشود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به عنوان شاخص بورس تهران صحبت میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، به عبارت دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است.
شیوه محاسبه شاخص:
روش محاسبۀ شاخص فارغ از ظرایف و دقایقش، ماهیتی ساده و روشن دارد و از تقسیم ارزش جاري بازار سهام در هر لحظه بر ارزش جاري بازار سهام در تاریخ مبداء ضرب در صد بدست میآید.
در ادامه این مطلب از مجموعه آموزش بورس، قصد داریم انواع شاخص بورس را معرفی کرده و آنها را تحلیل کنیم.
انواع شاخصهای بورس و تحلیل آنها
ارزش جاري هر شرکت از ضرب تعداد سهام هر شرکت در قیمت سهام آن بدست میآید و ارزش جاري بازار نیز از جمع ارزش جاري شرکتهاي پذیرفته شده حاصل میشود. بدیهی است در مورد شاخص قیمت صنایع، ارزش جاري هر صنعت در نظر گرفته خواهد شد. بنابراین با افزایش و کاهش ارزش جاري بازار سهام میزان شاخص نیز صعود یا نزول می کند. البته براي عدم تأثیر شاخص از تغییرات تعداد سهام منتشر شده شرکت ها در فرآیند افزایش سرمایه تعدیلاتی صورت می گیرد.
انواع شاخص ها در بورس اوراق بهادار تهران
در پست قبلی شاخص را توضیح دادم که می توانید در لینک زیر مطالعه بفرماید:
و در این پست به معرفی انواع شاخص ها در بورس اوراق بهادار تهران خواهم پرداخت:
الف) شاخص کل قیمت
ب) شاخص کل قیمت به تفکیک تابلوي اصلی و فرعی
ج) شاخص بازده نقدي
د) شاخص بازده نقدي و قیمت
ه) شاخص قیمت مالی
و) شاخص قیمت صنعت
ز) شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت
ح) شاخص قیمت 50 شرکت فعالتر
کاربردهاي شاخص :
1) اعداد شاخص بیان اطلاعات عمومی و کلی در مورد ساختار بازار است. در واقع شاخص مانند یک دماسنج وضعیت کلی اقتصاد و بازار را نشان می دهد. معمولاً از کاهش شاخص به معناي رکود اقتصادي و افزایش آن به مفهوم رونق اقتصادي تعبیر می شود.
2) شاخص ابزاري است براي مقایسه تغییرات یک پدیده در دو زمان متفاوت.
3) از بررسی اعداد شاخص، تغییرات احتمالی قیمتها در آینده را میتوان دنبال کرد.
4) شاخص ابزاري براي مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. با استفاده از شاخص قیمت میتوان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.
شیوه محاسبه شاخص :
روش محاسبۀ شاخص فارغ از ظرایف و دقایقش، ماهیتی ساده و روشن دارد و از تقسیم ارزش جاري بازار سهام در هر لحظه بر ارزش جاري بازار سهام در تاریخ مبداء ضرب در صد بدست انواع شاخص می آید.
ارزش جاري هر شرکت از ضرب تعداد سهام هر شرکت در قیمت سهام آن بدست میآید و ارزش جاري بازار نیز از جمع ارزش جاري شرکتهاي پذیرفته شده حاصل میشود. بدیهی است در مورد شاخص قیمت صنایع، ارزش جاري هر صنعت در نظر گرفته خواهد شد. بنابراین با افزایش و کاهش ارزش جاري بازار سهام میزان شاخص نیز صعود یا نزول می کند. البته براي عدم تأثیر شاخص از تغییرات تعداد سهام منتشرة شرکت ها در فرآیند افزایش سرمایه تعدیلاتی صورت می گیرد.
همچنین به شما پیشنهاد می کنم تا مطالب دیگر و تحلیل های بنده را از طریق کانال شخصی ام در تلگرام ببینید .
